Έντονη δημόσια αντιπαράθεση ξέσπασε στον Σύλλογο «Γαϊτανάκι Μπουρανί Τυρνάβου», λίγες ημέρες πριν από τις εκλογές της Κυριακής 26 Οκτωβρίου, με αφορμή την ανάρτηση του παραιτηθέντος αντιπροέδρου Κωνσταντίνου Νώτα, ο οποίος προχώρησε σε δημόσιο απολογισμό της θητείας του και παρουσίασε εκτενώς τις προτάσεις και τα σχέδιά του για τον Σύλλογο και το έθιμο του Μπουρανί.

Ο κ. Νώτας, σε μια εκτενή ανάρτηση-απολογισμό, παρουσίασε τις προτάσεις και το έργο της θητείας του, αφήνοντας παράλληλα αιχμές για τη λειτουργία του Διοικητικού Συμβουλίου και τον ρόλο του στο εθιμικό και πολιτιστικό έργο του Συλλόγου.

Η απάντηση του Συλλόγου ήρθε λίγο αργότερα, με επίσημη ανακοίνωση που επιχειρεί να δώσει σαφείς απαντήσεις, τονίζοντας πως «στον Σύλλογο επικρατεί το εμείς και όχι το εγώ.»

Ο δημόσιος απολογισμός του Κωνσταντίνου Νώτα: 

Με αφορμή τις εκλογές την Κυριακή 26 Οκτωβρίου στον Σύλλογο «Γαϊτανάκι Μπουρανί Τυρνάβου», θέλω να κάνω έναν δημόσιο απολογισμό των πεπραγμένων της θητείας μου, ως μέλος αλλά και ως αντιπρόεδρος αυτού του ιστορικού συλλόγου.

Από την πρώτη μέρα της ανάληψης των καθηκόντων μου, κατέθεσα τις προτάσεις και έθεσα τους στόχους και τις προτεραιότητες που πρέπει να έχει ο Σύλλογος στο κατώφλι του 21ου αιώνα, τηρώντας την ιστορική του ταυτότητα μέσα από την αναπαράσταση, την αναβίωση και εν τέλει την επιτέλεση του εθίμου του Μπουρανί, όπως ακριβώς το παρέδωσαν οι ιδρυτές του.

Στην πενταετή μου αυτή δράση — δύο χρόνια ως απλό μέλος και τρία χρόνια από τη θέση του αντιπροέδρου — άρχισα τη συλλογή και καταγραφή του εθίμου μέσα από φωτογραφίες, βίντεο και συνεντεύξεις.

Οι προτάσεις μου είναι οι εξής:

1. Δημιουργία χορευτικού τμήματος ενηλίκων με σκοπό την αναβίωση παλιών εθίμων και χορών μέσα από έρευνα.

2. Κάλεσμα όλων των νέων του Τυρνάβου να γνωρίσουν τον Σύλλογο «Γαϊτανάκι Μπουρανί», με σκοπό την ανάδειξη και προβολή αυτού. Συμμετοχή του Συλλόγου στα πολιτιστικά δρώμενα της πόλης μας (φεστιβάλ πολιτιστικών συλλόγων).

3. Συνάντηση με τον δήμαρχο της πόλης μας και με όλους τους επικεφαλής των παρατάξεων αλλά και όλους τους φορείς της πόλης, με σκοπό την ανταλλαγή απόψεων και τη σύσφιξη των σχέσεων (κατάθεση αιτημάτων όπως η απόκτηση αίθουσας που θα στεγάσει τα γραφεία του συλλόγου αλλά και πολλαπλών χρήσεων — μάθηση χορών και τραγουδιών και προβολή αυτών — καθώς και έκθεση αντικειμένων του συλλόγου, όπως φορεσιές, φαλλοί και άλλα).

4. Δημιουργία και εκτέλεση τραγουδιών και δρωμένων μέσα από την έρευνα και τη λαογραφία του συλλόγου, προβάλλοντας έτσι την ιστορία του.

5. Δημιουργία και παραγωγή βίντεο και φωτογραφιών των δράσεων του Συλλόγου «Γαϊτανάκι Μπουρανί» (συνεντεύξεις παλαιών μελών και συγκέντρωση υλικού μέσα από το διαδίκτυο) ώστε να δημιουργηθεί μια βάση δεδομένων.

6. Ημερίδα ή διημερίδα μία φορά ανά τρία έτη (όση και η θητεία του Δ.Σ. του συλλόγου και μέσα στις Απόκριες), με καλεσμένους προσωπικότητες της λαογραφίας και του πολιτισμού της χώρας μας, με στόχο την ανάδειξη του εθίμου του Μπουρανί ως κορυφαίο γεγονός της πόλης μας, εκφράζοντας έτσι την εξωστρέφεια του Συλλόγου «Γαϊτανάκι Μπουρανί Τυρνάβου».

Όλα τα παραπάνω είναι στόχοι και προϋποθέσεις ώστε να ενταχθεί επιτέλους το έθιμο Μπουρανί στην Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά της Ελλάδας.

Σε αυτό το σημείο να αναφέρω ότι, αφού συνέλεξα τα απαραίτητα στοιχεία και δικαιολογητικά που χρειάζονται και αφού είχα ενημερώσει το Δ.Σ. αλλά και τον Δήμο Τυρνάβου για τις προθέσεις μου, καθώς και όλες τις παρατάξεις, ξαφνικά και με τρόπο αδόκιμο (θα έλεγα φασιστικό) με ενημέρωσαν ότι δεν μπορώ να το υλοποιήσω εγώ. Δηλαδή, ο φορέας που έχει την αναπαράσταση, την επιτέλεση και την αναβίωση του εθίμου δεν έχει αυτό το δικαίωμα για το αυτονόητο.

Σε επόμενο μου άρθρο θα αναφερθώ με λεπτομέρειες και με ονόματα στο τι ακριβώς συνέβη.

Όλα τα παραπάνω ήταν αυτά που εν μέρει έγιναν. Στη συνέχεια, θα αναφερθώ σε αυτά που θα πρέπει να γίνουν, με προτάσεις που θα έχουν ως γνώμονα την αναβάθμιση του συλλόγου.

Προσπάθησα να εντάξω το Γαϊτανάκι στο Guinness World Records, φτιάχνοντας το ψηλότερο γαϊτανάκι στον κόσμο, με 6 μέτρα ύψος και κορδέλες μήκους 12 μέτρων η καθεμία. Ήδη υπάρχει επικοινωνία με τον οργανισμό μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. Το συγκεκριμένο γαϊτανάκι παρήλασε την προηγούμενη Αποκριά.

Στις προτάσεις που έστειλα προς τη Δημοτική Αρχή υπάρχει η πρόβλεψη να τοποθετηθεί το ψηλότερο γαϊτανάκι στην πλατεία Αγοράς, που είναι σημείο αναφοράς των δράσεων των Μπουρανιτών, αφού εκεί θα πρέπει να είναι και τα γραφεία του συλλόγου.

Μία άλλη πρόταση είναι, στην είσοδο της πόλης — βόρεια ή νότια — να τοποθετηθεί ένα μεγάλο καζάνι με κουτάλα, που θα σηματοδοτεί το έθιμο του Μπουρανί Τυρνάβου, αναδεικνύοντάς το ως πολιτιστικό σύμβολο της πόλης μας.

Στο πλαίσιο της αναβάθμισης του συλλόγου είναι επίσης η συνεργασία με τοπικούς φορείς και σχολεία του Δήμου. Μία πρόταση είναι να ενταχθεί το έθιμο του Μπουρανί (το βράσιμο της σούπας) αλλά και το γαϊτανάκι μέσα στα σχολεία και τους παιδικούς σταθμούς (ΚΔΑΠ).

Ήδη έχω έτοιμο βιντεοληπτικό υλικό (καθαρά παιδικό, χωρίς βωμολοχίες και σεξιστικό περιεχόμενο), που δείχνει πώς παρασκευάζεται η πατροπαράδοτη σούπα Μπουρανί, ώστε να μαθαίνουν οι νέοι για την παρασκευή της.

Μαζί με το DVD της παρασκευής της σούπας θα δίνεται και ένα γαϊτανάκι με 12 κορδέλες, προσφορά του συλλόγου, και θα πηγαίνει αντιπροσωπεία του συλλόγου για να διδάσκει στα σχολεία πώς χορεύεται το γαϊτανάκι — κάτι που κάναμε τρεις χρονιές σε ένα ΚΔΑΠ (Β&ΒΕΕ ΚΔΑΠ Τυρνάβου) της πόλης μας, με μεγάλη επιτυχία.

Όσο για το καθαυτό φαλλικό έθιμο που αναβιώνει τις μέρες της Αποκριάς και επιτελείται μοναδικά από τον Σύλλογο «Γαϊτανάκι Μπουρανί», πρέπει να γίνουν τα εξής:

1. Την Κυριακή, που γίνεται η μεγάλη παρέλαση, το ομοίωμα του φαλλού πρέπει να κρατούν μόνο τρία επιλεγμένα μέλη του συλλόγου, γιατί κατά τη διάρκεια της παρέλασης γίνονται πολλά ευτράπελα όταν κάποια μέλη υπερβάλλουν εαυτούς, με συνέπεια να υπάρχουν παρεξηγήσεις με τους θεατές.

2. Η Καθαρά Δευτέρα πρέπει να ξαναπάρει την αίγλη των παλαιότερων ετών, και για να γίνει αυτό πρέπει να δρομολογηθούν μια σειρά από αλλαγές:

• Να απομακρυνθούν οι κάμερες, τα τηλεοπτικά συνεργεία και οι φωτογράφοι μέσα από τον χώρο δράσης των μελών του συλλόγου (όταν είναι παρόντα τα ΜΜΕ, το δρώμενο γίνεται επιτηδευμένο, ένα «σόου», και καταλήγει να είναι γρήγορο και χωρίς ουσία, με συνέπεια να μην συμμετέχει ο κόσμος, και έτσι κάποια μέλη προσπαθούν να τραβήξουν με το ζόρι τους θεατές για να συμμετέχουν).

• Να απομακρυνθούν φαλλικά σύμβολα όπως το σπιράλ και το αλογάκι, τα οποία δεν προσφέρουν το αναμενόμενο αποτέλεσμα.

• Να ξαναπάρει το γαϊτανάκι (ο χορός και το τραγούδι «Πώς το τρίβουν το πιπέρι») τον χρόνο που του αναλογεί.

• Να δοθεί περισσότερος χρόνος στον Πανταζή με τα σκωπτικά ποιήματα και στιχάκια (εδώ μπορεί να συμμετέχει και κάποιος καλεσμένος, όπως ο Γιάννης Διογένης ή άλλος από τους παλιούς Μπουρανίτες).

• Να φύγουν όλα τα νεωτερικά στοιχεία που έχουν εισχωρήσει τα τελευταία χρόνια.

• Οτιδήποτε γίνεται να έχει προηγουμένως συμφωνηθεί από επιτροπή του συλλόγου (φορεσιές και στολές άσχετες με το παρελθόν του συλλόγου).

• Να επιστρέψουν οι φιγούρες της Τσιγγάνας και της Αράπισσας, που άφησαν εποχή στα δρώμενα του Τυρνάβου.

Αυτά και πολλά άλλα πρέπει να γίνουν για να αποκτήσει ο σύλλογος την εξωστρέφεια που όλα αυτά τα χρόνια δεν είχε.

Όσο για εμένα προσωπικά, δεν θα είμαι υποψήφιος, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν θα συνεχίσω να εργάζομαι μέσα από την έρευνα που διενεργώ σχετικά με το έθιμο του Μπουρανί.

Για όλα τα παραπάνω πρέπει να στηριχθεί το νέο Δ.Σ. που θα προκύψει από τις εκλογές της Κυριακής.

Υ.Γ.

1. Απομακρύνετε από μέσα όποιον κάνει κακό στον σύλλογο (ξέρετε ποιοι είναι).

2. Δεν υποτιμώ τα υπόλοιπα μέλη του συλλόγου, αλλά ο επόμενος πρόεδρος που θα προκύψει από τις εκλογές θα πρέπει να είναι ανάμεσα στους εξής: Παπράς, Πανταζής, Ντέλλας, Ταράτας — τίποτα λιγότερο.

3. Είναι η πρώτη φορά που τίθενται σε δημόσιο διάλογο τέτοιες σκέψεις και προτάσεις. Για αυτό θα διοργάνωνα δημόσια διαβούλευση, ζητώντας τη γνώμη διακεκριμένων επιστημόνων μέσα από μια ημερίδα τις επόμενες Απόκριες, φέρνοντας προσωπικότητες του πολιτισμού και της λαογραφίας. Υπήρχε ήδη έτοιμο project με θέμα της ημερίδας:

   «Παρελθόν – Παρόν – Μέλλον του Φαλλού μέσα στο Έθιμο Μπουρανί»,

   και με θεματικές όπως:

   «Η ένταξη του Εθίμου Μπουρανί στην Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά είναι πανάκεια ή προϋπόθεση για τη συνέχιση του συλλόγου;»

4. Μια φορά Μπουρανίτης, για πάντα Μπουρανίτης.

5. Κουίζ: Ποιος είναι ο πρώτος που έφερε τον όρο «Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά» και ποια είναι η πρώτη που τον εκμεταλλεύτηκε κομματικά και προσωπικά;

Λίγες ώρες μετά, ο Σύλλογος εξέδωσε ανακοίνωση-απάντηση, στην οποία επισημαίνεται: Η απάντηση του Συλλόγου «Γαϊτανάκι Μπουρανί Τυρνάβου»: 

«Ο Σύλλογος Γαϊτανάκι Μπουρανί, μετά την τελευταία ανάρτηση του παραιτηθέντος – αυτοβούλως και οικειοθελώς – Αντιπροέδρου Κωνσταντίνου Νώτα, νιώθει την ανάγκη να απαντήσει όχι για να θρέψει αντιπαραθέσεις αλλά για να ξεκαθαρίσει τη θέση του».

Το Διοικητικό Συμβούλιο κάνει λόγο για απουσία του κ. Νώτα κατά τη διάρκεια της θητείας του, ενώ τονίζει ότι πολλές από τις ιδέες που παρουσίασε «ανήκουν συλλογικά στον Σύλλογο»:

«Οι προτάσεις τις οποίες αναφέρει ως δικές του είναι εν γένει ιδέες και προτάσεις του Συλλόγου… Όσο για τις φασιστικές διαδικασίες που αναφέρει, θεωρεί φασιστική την ψηφοφορία 6-1 για τη συνεργασία με τον Δήμο Τυρνάβου».

Το Δ.Σ. υπογραμμίζει ότι το έθιμο «ανήκει σε όλους τους Τυρναβίτες» και πως: «Στον Σύλλογο επικρατεί το ΕΜΕΙΣ και όχι το ΕΓΩ».

Αναφορικά με το μεγάλο Γαϊτανάκι που παρήλασε στις Απόκριες, η ανακοίνωση αναφέρει: «Η απόφαση πάρθηκε ομόφωνα από το Δ.Σ. και υλοποιήθηκε με χρήματα από το ταμείο και προσωπική δουλειά των μελών».

Τέλος, ο Σύλλογος σχολιάζει τις αναφορές του κ. Νώτα για την επόμενη προεδρία: «Οι προτάσεις για το ποιος πρέπει να είναι πρόεδρος από κάποιον που παραιτήθηκε καλό είναι να λείπουν. Ο Σύλλογος έχει τις δημοκρατικές του διαδικασίες».

Στο τέλος της ανακοίνωσης, το Δ.Σ. επισημαίνει: «Ο Σύλλογος ήταν, είναι και θα είναι ανεξάρτητος κομματικά και πολιτικά, με μοναδικό σκοπό του την ανάδειξη του τοπικού εθίμου». «Αυτή είναι η μόνη απάντηση του Συλλόγου και δεν θα επανέλθει ξανά στο ζήτημα».