Με μια ματιά
- Έκτακτη διακοπή υδροδότησης σημειώνεται σήμερα, Παρασκευή 19 Δεκεμβρίου 2025, στη Δημοτική Ενότητα Αμπελώνα
- Ελληνικά χριστουγεννιάτικα κάλαντα στη σκηνή του Αντρέ Ριέ με την ορχήστρα Γιόχαν Στράους (Βίντεο)
- Ιερά Αγρυπνία στον Ιερό Ναό Αγίου Γεωργίου Γιάννουλης την Κυριακή 21 Δεκεμβρίου
- Αγρότες: Κλείνουν παρακαμπτήριους την Παρασκευή, ανοίγουν διόδια το Σαββατοκύριακο και «ελευθερώνουν» τις Εθνικές από Τρίτη για τις γιορτές
- Γεωπονικός Σύλλογος Λάρισας: Στήριξη του Γεωπονικού και του Αγροτικού κλάδου
Α-φαλατοξίνες: Η σιωπηλή καρκινογόνος απειλή και η απουσία ελέγχων στη Θεσσαλία
Η Θεσσαλία, κέντρο της ελληνικής κτηνοτροφίας, βρίσκεται αντιμέτωπη με έναν κίνδυνο που δεν φαίνεται με γυμνό μάτι: τις α-φαλατοξίνες.
Πρόκειται για τοξικές ουσίες που, σύμφωνα με τη Διεθνή Υπηρεσία Έρευνας για τον Καρκίνο (IARC), κατατάσσονται στην κατηγορία 1 – αποδεδειγμένα καρκινογόνες για τον άνθρωπο.
Τι είναι οι α-φαλατοξίνες
Οι α-φαλατοξίνες παράγονται από μύκητες (Aspergillus flavus και Aspergillus parasiticus) που αναπτύσσονται σε δημητριακά όπως το καλαμπόκι, κυρίως όταν αυτά παραμένουν υγρά ή αποθηκεύονται σε ακατάλληλες συνθήκες.
Στη Θεσσαλία, οι πλημμύρες, όπως η κακοκαιρία “Daniel”, δημιούργησαν ιδανικό περιβάλλον για την ανάπτυξη αυτών των μυκήτων. Το πρόβλημα εντείνεται με εισαγωγές καλαμποκιού από Τουρκία και Ουκρανία, για τις οποίες υπάρχουν καταγγελίες ότι δεν ελέγχονται επαρκώς.
Πώς περνούν στον καταναλωτή
Γάλα: Οι α-φαλατοξίνες (κυρίως η Aflatoxin B1) μετατρέπονται στο ήπαρ σε Aflatoxin M1 και περνούν στο γάλα. Το αγελαδινό γάλα, που συχνά εμφιαλώνεται άμεσα, είναι ιδιαίτερα εκτεθειμένο. Κρέας: Μέσω του φαινομένου «carry-over», μικρές ποσότητες τοξινών μπορούν να βρεθούν στο κρέας. Τυριά: Η ωρίμανση (π.χ. φέτα 3 μηνών) μπορεί να μειώσει τα επίπεδα, αλλά δεν τα εξαφανίζει πλήρως.
Σύμφωνα με αναφορές που έφτασαν στο TirnavosPress.gr:
Δεν είναι δεδομένο ότι οι κρατικές κτηνιατρικές υπηρεσίες πραγματοποιούν συστηματικούς ελέγχους για α-φαλατοξίνες. Δεν υπάρχει διαφάνεια ως προς το αν οι γαλακτοβιομηχανίες εξετάζουν συστηματικά γάλα και ζωοτροφές. Σε πολλές περιπτώσεις, οι έλεγχοι εξαρτώνται αποκλειστικά από την πρωτοβουλία παραγωγών ή ιδιωτικών εργαστηρίων.
Όρια α-φαλατοξινών στην Ε.Ε.
Ο Ευρωπαϊκός Κανονισμός (ΕΚ) 1881/2006 ορίζει τα παρακάτω ανώτατα επιτρεπτά επίπεδα:
| Προϊόν | Ουσία | Μέγιστο όριο (μg/kg ή μg/L) |
|---|---|---|
| Καλαμπόκι και δημητριακά για άμεση κατανάλωση | Aflatoxin B1 | 2,0 μg/kg |
| Καλαμπόκι και δημητριακά για ζωοτροφές | Aflatoxin B1 | 20 μg/kg |
| Γάλα | Aflatoxin M1 | 0,050 μg/L |
| Βρεφικές τροφές | Aflatoxin M1 | 0,025 μg/L |
| Ξηροί καρποί | Σύνολο α-φαλατοξινών (B1, B2, G1, G2) | 4,0 μg/kg |
Τι πρέπει να γίνει
Υποχρεωτικοί έλεγχοι σε κάθε παρτίδα ζωοτροφών πριν τη διάθεση. Διαφάνεια στα αποτελέσματα και δημόσια ενημέρωση. Ενίσχυση των τοπικών διαπιστευμένων εργαστηρίων στη Θεσσαλία. Εκπαίδευση παραγωγών για την πρόληψη ανάπτυξης μυκήτων.
Η α-φαλατοξίνη δεν έχει γεύση, χρώμα ή οσμή, αλλά η επίδρασή της μπορεί να είναι καταστροφική. Όταν η πρόληψη και ο έλεγχος απουσιάζουν, η απειλή περνά αθόρυβα από τη στάνη στο ποτήρι και από εκεί στην υγεία μας.
